Het omstreden artikel 13 (nu artikel 17) is een wet die op 26 maart 2019 is goedgekeurd door het Europees Parlement. Officieel heet de wet ‘European Directive on Copyright in the Digital Single Market’. Deze wetgeving wordt ook wel meme-verbod of uploadfilter genoemd.
Over Artikel 13
Het is een aangepaste versie van bestaande regelgeving, die volgens de wetmakers beter past bij het moderne internet. Met deze wet worden (social media) platforms direct verantwoordelijk voor de content die hun gebruikers uploaden als het gaat om auteursrecht en/of naburige rechten. Met de oude wetgeving waren grote platforms waar gebruikers hun content kunnen uploaden zoals YouTube niet verantwoordelijk voor auteursrechtenschendingen. Ze moesten materiaal pas verwijderen als de rechtmatige eigenaars (zoals platen- en filmproducten) daarom vroegen, maar preventief waren ze nergens toe verplicht.
Artikel 13 brengt daar verandering in. Platforms moeten voortaan vooraf zelf toestemming gaan regelen voor alles wat hun gebruikers uploaden. Daarmee worden platforms zoals YouTube, Vimeo, 9gag, en Facebook verplicht om materiaal dat wordt geüpload vooraf te scannen op mogelijke auteursrecht schendingen. Omdat er dagelijks ontzettend veel materiaal geupload wordt gebeurt het controleren van deze content door geautomatiseerde systemen. Deze systemen beslissen door middel van algoritmes of content wel of niet geplaatst wordt.
Nadelen
Hoewel de wet bedoeld is om contentmakers te beschermen zitten er ook veel nadelen aan. Voor een uploadfilter heb je gigantische databases nodig waaraan je uploads kunt refereren, je moet algoritmes ontwikkelen die gebruik maken van kunstmatige intelligentie en machine learning. Bedrijven zoals Google, Twitter en Facebook hebben in tegenstelling tot kleinere platforms het geld en de middelen om de systemen die hiervoor nodig zijn te kopen of te ontwikkelen. Hierdoor krijgen dit soort platforms naar verwachting nog meer macht.
Meme-verbod
Parodie is een uitzondering op het auteursrecht mits je aan een aantal voorwaarden voldoet. Maar hoe leer je een algoritme dat het om parodie gaat? Dit soort content zal mogelijk niet door de uploadfilter komen omdat het preventief wordt tegengehouden. Daarom wordt Artikel 13 ook wel het meme-verbod genoemd.