Tijdens een uitbraak van een besmettelijke ziekte willen volksgezondheidsdeskundigen het liefst elke zieke persoon vinden en dan uitzoeken met wie hij of zij recentelijk in aanraking is gekomen. Zo kun je voorkomen dat een ziek persoon nog meer mensen kan besmetten. COVID-19 heeft een besmettingsgraad van 3,8. Dat wil zeggen dat één patiënt met corona gemiddeld 3,8 anderen besmet. Deze vier mensen kunnen op hun beurt ook weer 3,8 mensen besmetten en dat wil je natuurlijk voorkomen.
Contacttracering
De techniek, die contacttracering wordt genoemd, helpt uitbraken van ziekten als COVID-19 onder controle te krijgen. Om sociale maatregelen zoals het sluiten van scholen en het “thuisblijven” te versoepelen, zullen volksgezondheidsinstanties actief moeten beginnen met het opsporen van contacten. Dat voorkomt dat nieuwe gevallen van het virus uitgroeien tot nieuwe uitbraken.
Het traceren van contacten is gebaseerd op een voor de hand liggend idee: mensen die in nauw contact staan met iemand die COVID-19 heeft, lopen het risico om ziek te worden. Als iemand ziek wordt, wordt aan de zieke gevraagd met wie hij of zij in contact is geweest. Het proces gaat door totdat iedereen die is blootgesteld uit de circulatie (quarantaine) is. Dat stopt in theorie de overdracht van het virus.
De overheid wil een Corona-app
De overheid wil met behulp van een app op je smartphone in kaart te brengen wie besmet is met het coronavirus. Zo kunnen ze gemakkelijk in kaart brengen wie in contact is geweest met een met COVID-19 besmet persoon. De app zou mogelijk een gat kunnen vullen in het traceren van persoonlijke contacten: je kunt alleen zeggen wie er is blootgesteld als je weet wie die persoon is. Als je gediagnosticeerd bent met COVID-19 en eerder die week naast een vreemde in de supermarkt hebt gestaan, kun je die persoon zelf niet meer traceren. Met behulp van een app wordt dit proces makkelijker.
Hoe werkt zo'n app?
Waarschijnlijk gaat de app gebruik maken van bluetooth technologie. Dezelfde technologie dat ook wordt gebruikt om draadloze accessoires te koppelen. Je telefoon zendt via bluetooth een uniek nummer uit. Als je in de buurt van iemand komt, en de bluetooth van beide telefoons ‘schudden handen’ met elkaar, worden die nummers uitgewisseld en opgeslagen. Na een tijdje heb je een rijtje van nummers waarmee jij in contact bent geweest.
Als je corona hebt, meld je dat via de app en dan krijgen alle nummers een seintje op hun telefoon. Als je zo’n melding krijgt, weet je niet wie degene is die corona heeft, maar wel dat je in hun buurt bent geweest.
Google en Apple
Google en Apple hebben aangekondigd dat ze een systeem aan het bouwen zijn om telefoons gebruik te laten maken van Bluetooth-gegevens om bij te houden wanneer ze in elkaars buurt zijn. De technologie van de techgiganten moet ervoor zorgen dat mobiele apparaten informatie kunnen uitwisselen via bluetoothverbindingen en mensen kunnen waarschuwen als ze in de buurt zijn geweest van iemand die positief is getest op het virus. Als iemand positief test op het virus, kunnen ze dat aan een app vertellen, die dan alle mensen waarvan de telefoons (waarop een corona-app is geïnstalleerd) in de buurt waren op de hoogte stelt.
De Corona-app vs. de recht op privacy
Een app verzamelt ontzettend veel gevoelige data. Daarom is de inzet van tracking-, tracing- en gezondheidsapps zeer ingrijpend. Door het uitzenden van je unieke bluetoothnummer ben je te identificeren. Dat gevaar kan worden ondervangen door DP-3T. Deze techniek verandert je unieke bluetoothnummer in willekeurige nummers die met een speciale berekening – via digitale sleutels – zijn gemaakt. Maar het is nog niet bekend of de corona-app gebruik gaat maken van deze techniek Lees hierover meer op RTLnieuws.
Privacy kun je maar één keer weggeven, en dan is het ook echt weg. Belangrijk is daarom dat er kritisch gekeken wordt naar het nut, de noodzaak en de effectiviteit van dergelijke apps.
Om het recht op privacy te waarborgen moet de eventuele app aan strenge eisen voldoen.
- De app mag maar 1 doel hebben: het virus onder controle krijgen.
- Zo min mogelijk gegevens gebruiken.
- Niet tot individuen herleidbaar*.
- Gebaseerd op wetenschappelijk inzicht en bewezen effectief.
- Bewezen betrouwbaar.
- De inzet van de applicatie is tijdelijk.
- Persoonsgegevens worden niet centraal opgeslagen.
- Veilig en bestand tegen misbruik.
- Gebruiksvriendelijk en toegankelijk.
- Nooit onder dwang van overheid of derden.
Vrijwillig of onder dwang
Uit onderzoek blijkt dat ruim de helft van de Nederlanders een corona-app op zijn telefoon zou installeren, als die app aan alle privacy- en veiligheidseisen voldoet.